Σύνδρομο του απατεώνα: Πως μπορεί να επηρεάσει την καριέρα σας
Το Impostor Syndrome (σύνδρομο του απατεώνα) σχετίζεται με ένα σύνολο πεποιθήσεων και συναισθημάτων που συχνά εμφανίζεται σε καταρτισμένους, ικανούς και υψηλών επιδόσεων ανθρώπους, οι οποίοι θεωρούν ότι δεν είναι επαρκείς στο βαθμό που πιστεύουν οι γύρω τους.
Με άλλα λόγια, αισθάνονται ότι είναι μια «απάτη» και ζουν με τον φόβο να μην αποκαλυφθεί η ανεπάρκειά τους, ενώ παράλληλα αισθάνονται παρείσακτοι, έχοντας την αίσθηση ότι δεν ανήκουν πουθενά.
Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, το 70% των ανθρώπων θα το βιώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του. Αξίζει, δε, να αναφερθεί πως η πρώτη αναφορά του εν λόγω φαινομένου έγινε τη δεκαετία του 1970 από τις κλινικές ψυχολόγους Suzanna Imes και Pauline Rose Clance.
Σε ένα εργασιακό περιβάλλον οι παράγοντες που μπορεί να δημιουργήσουν ή να ενισχύσουν το συγκεκριμένο συναίσθημα είναι ενδεικτικά:
Η ύπαρξη καταπιεστικών και επικριτικών συμπεριφορών από συναδέλφους και διοίκηση.
Η ανάληψη ενός νέου εργασιακού ρόλου με νέες αρμοδιότητες και ευθύνες.
Η τελειομανία που μπορεί να έχει ο εργαζόμενος στην ολοκλήρωση εργασιών που του έχουν ανατεθεί.
Η ύπαρξη κακής εταιρικής κουλτούρας.
Η απουσία κινήτρων, επιβράβευσης και ανατροφοδότησης.
Συνεπώς, αν και με υψηλές ικανότητες, οι εργαζόμενοι που «πλήττονται» από το σύνδρομο του απατεώνα τείνουν να έχουν χαρακτηριστικά όπως:
Χαμηλή αυτοπεποίθηση και άγχος.
Αδυναμία αναγνώρισης και υπονόμευση των προσωπικών δυνατοτήτων και των επιτευγμάτων τους.
Φόβο μη εκπλήρωσης των εταιρικών προσδοκιών.
Συναίσθημα απογοήτευσης και αμφιβολίας για την ποιότητα της εργασίας τους και την ικανότητα να ανταπεξέλθουν γενικά στις απαιτήσεις της δουλειάς.
Απόδοση των επιτυχιών σε άλλους εξωτερικούς / εξωγενείς παράγοντες.
Υπάρχει τρόπος να καταπολεμήσετε το σύνδρομο του απατεώνα;
Σίγουρα το πιο σημαντικό στη περίπτωση που σας κατέχουν τα συγκεκριμένα συναισθήματα στην εργασία σας, είναι να αξιολογήσετε αντικειμενικά το μονοπάτι που έχετε διανύσει και να επιβραβεύσετε τον εαυτό σας για τα επιτεύγματα, τις επιτυχίες ή τους τρόπους που διαχειριστήκατε ορισμένες καταστάσεις.
Επίσης, μερικά πράγματα τα οποία σίγουρα θα σας βοηθήσουν να καταπολεμήσετε το σύνδρομο του απατεώνα είναι:
Να καταγράψετε με λεπτομέρεια τις επιτυχίες και επιτεύγματά σας.
Να εξωτερικεύσετε τα αρνητικά συναισθήματα.
Να μοιραστείτε και να συζητήσετε τις ανησυχίες σας με ανθρώπους / συναδέλφους που νιώθουν το ίδιο, λειτουργώντας έτσι και ως αυτό-θεραπεία.
Να σταματήσετε να συγκρίνεστε με άλλους.
Να κοιτάξετε το ενδεχόμενο να κάνετε ένα νέο ξεκίνημα στην καριέρα σας.
Τέλος, κάντε μια ρεαλιστική αξιολόγηση του εαυτού σας. Σίγουρα θα διαπιστώσετε ότι είστε «αρκετοί», ότι η αξία σας δεν καθορίζεται πάντα με συγκεκριμένους τρόπους και ότι ορισμένες φορές, χρειάζεται απλά να αλλάξετε εσείς οι ίδιοι τον τρόπο που αντιλαμβάνεστε τον εαυτό σας μέσα σε ένα εργασιακό περιβάλλον.